-
Halloween21.11.201521.11.2015Szanowni Państwo,
Halloween piszemy wielką czy małą literą?
Z pozdrowieniem
Czytelnik -
piesek, biesek7.07.20167.07.2016Szanowni Państwo,
co oznaczają słowa (wyrażenie) pieska, bieska użyte w tekście piosenki Agnieszki Osieckiej Na zakręcie („Choć gdybym chciała – bym się urządziła/Już widzę: pieska, bieska, stół./Wystarczy, żebym była miła’’)? Czy wyrażenie to funkcjonuje w mowie potocznej?
Dziękuję i pozdrawiam. -
sobie
29.03.202329.03.2023płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki
Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...
Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,
Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).
A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...
Z poważaniem
-
wpisywac się9.07.20099.07.2009Szanowni Państwo,
zauważyłem, że od jakiegoś czasu bardzo popularnym stał się zwrot wpisywać się w coś 'pasować' (np. „Jego malarstwo wpisuje się w duch epoki”). Czy nie sądzą Państwo, że ten zwrot (obok innych „modnych” wyrazów, takich jak generalnie czy praktycznie) powinien zostać uznany normatywnie za niepoprawny? -
czasowniki na -nąć7.12.20057.12.2005Od czego zależy odmiana takich czasowników, jak: zawisnąć – zawisł czy zawisnął, zawisła czy zawisnęła; odprysnąć – odprysła czy odprysnęła?
Czy jest na to jakaś reguła?
Dziękuję, Maria -
czyj czy jaki?5.09.20075.09.2007Szanowni Państwo.
Jak należy pisać przymiotniki utworzone od nazwisk i nazw własnych, zwłaszcza te utworzone od fikcyjnych nazwisk i nazw własnych: wielką literą, małą czy np. w cudzysłowie?
Ostatni film z Bondowskiej serii.
Niemal Matriksowe efekty specjalne.
Najnowsze Oscarowe dzieło reżysera.
Film pełen iście Allenowskiego humoru.
Dzieło natchnione Bergmanowskim duchem.
Urodziłem się w czasach Gomułkowskich.
Zadłużenie w czasach Gierkowskich wzrosło.
Kłaniam się i pozdrawiam.
-
idisy, disy22.01.200722.01.2007Jakiej płci są disy (idisy)? Wszystkie źródła potwierdzają ich r. ż. (Kempiński; Słupecki; Encyklopedia PWN notuje „żeńskie duchy opiekuńcze, pokrewne nornom, boginiom losu, ale również demony śmierci, zniszczenia i wojny, wegetacji i płodności” – to po również nie zmienia ich żeńskości). A słowniki uparcie notują -ów. Nie tylko ortografy, ale także WSWO PWN. Tu chyba zaważyła definicja z SWO pod red. Sobol, która nieco wypaczyła tę zawartą wcześniej u Tokarskiego. Disów/idisów to błędne formy?
-
imperfectum do natchnąć5.10.20145.10.2014Szanowni Państwo,
jak brzmi aspekt niedokonany czasownika natchnąć? Np. „Słuchanie Mozarta często natchniewa/natycha mnie do tworzenia pięknych wierszy”.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
na sermater28.02.200728.02.2007Chcę zapytać o pochodzenie i znaczenie zwrotu na sermater (nie wiem jak to się pisze). Często jest on używany w społecznościach wiejskich, ja miałem z nim styczność na Podkarpaciu.
Pozdrawiam, Bartek -
Nazwy bohaterów literackich
7.05.20227.05.2022Szanowni Państwo!
Od lat sprawia mi kłopot zapis nazw bohaterów "Opowieści wigilijnej" Charlesa Dickensa. Chodzi o duchy. Czy powinno się zapisywać ich nazwy wielkimi literami, gdyż są to nazwy własne? Np. Duch Przeszłych Wigilii. A może małymi literami, czyli duch teraźniejszych świąt Bożego Narodzenia? W różnych wydaniach książki pojawiają się różne zapisy ortograficzne. Rozumiem różnice w tłumaczeniach nazw, ale ortograficzny zapis nie jest jednolity.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
M.Z.